Trap niet in de val(kuil) en leer van het gedrag dat jou irriteert …
Misschien erger jij je in deze coronatijden ook wel eens aan mensen die zich niet aan de basisregels houden. Hopelijk is dat anderhalvemeteren een voorbijgaand fenomeen en kan je je ergernis dus een ‘tijdelijke’ irritatie noemen. Die los je eenvoudig op door aan te geven dat je het respecteren van de maatregel belangrijk vindt voor alle partijen (gewenst gedrag). In de meeste gevallen heeft dat meteen effect.
Anders is het wanneer het gedrag dat jou irriteert een diepgewortelde karaktereigenschap is van de ander. Dat gedrag verander je niet zomaar ‘overnight’. Uitstelgedrag bijvoorbeeld vanwege onzekerheid of perfectionisme verander je niet in een handomdraai in actieve daadkracht. Gedrag van een ander kan je bovendien alleen maar beïnvloeden door je eigen gedrag tegenover die ander aan te passen. Dat betekent dat je de verschillen leert begrijpen, waarderen en bespreekbaar maakt.
Het kernkwadranten model van Daniel Ofman is daarbij een handige tool voor zelfreflectie. In een kernkwadrant wordt het verband zichtbaar tussen iemands kernkwaliteit, zijn valkuil, uitdaging of leerpunt en irritatie of allergie.
Die vier zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze zijn namelijk het logisch gevolg van elkaar. Aan de hand van zo’n kernkwadrant kan je op een eenvoudige manier in de spiegel kijken om de mechanismes die spelen te analyseren. Dat zelfinzicht kan ook helpen om mogelijke spanningen of conflicten vroegtijdig te detecteren en aan te pakken.
Je kan de oefening in feite vanuit elk van de 4 deelkwadranten starten, maar de irritatiezone is vaak het makkelijkste uitgangspunt. Je hebt gegarandeerd een lijstje om af te werken -)
IRRITATIE (vb uitstelgedrag met name twijfelen, in reflectiemodus blijven)
= het gedrag dat jou stoort of ergert en het tegenovergestelde van jouw voorkeurgedrag of sterkte, één van jouw kernkwaliteiten.
KERNKWALITEIT (vb actiegerichtheid)
= een positieve eigenschap, een specifieke sterkte, iets waar jij goed in bent of zelfs in uitblinkt; een kernkwaliteit geeft kleur aan je persoonlijkheid
VALKUIL (vb handelen zonder nadenken)
= een te ver doorgeschoten, overdreven vorm van je kwaliteit die daardoor je valkuil wordt (iets waar je tegenpool zich aan kan ergeren)
UITDAGING (vb eerst denken, dan doen)
= jouw leerpunt waarbij precies het gedrag dat jou stoort je in balans kan brengen
Vanaf je ‘grip’ krijgt op het mechanisme, wordt het ook makkelijker om gedrag dat je irriteert te duiden en op een constructieve manier bespreekbaar te maken.
De WIN-methode (Tips & Tricks ‘Van Feedback naar Feedforward’) en het stappenplan om positief in confrontatie te gaan ( Tips & Tricks ‘Confrontaties met een positief resultaat) helpen daarbij.
Al wat ons in anderen irriteert, kan ons iets doen begrijpen over onszelf” – Carl Gustav Jung
Wil je kennismaken met ACTitude ? Contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek.